Σάββατο 3 Αυγούστου 2013

Όλα άκυρα...



Καλό ταξίδι Χρήστο...

Μουσώνας



Ζητάω συγγνώμη από το πλήρωμα και από τους επιβάτες για τον σιωπηρό απόπλου… Έφυγα νύχτα… Ναι, σαν τον κλέφτη… Ή σαν δραπέτης… Πείτε το όπως θέλετε… Δεν πρόκειται δα να παρεξηγηθώ… Σας άφησα όλους στο νησί… Αύγουστος είναι… Μήνας διακοπών μα την πίστη μου… Πού να σας τρέχω μέσα στα κύματα, στις τροπικές καταιγίδες και στους μουσώνες του Ινδικού Ωκεανού… Οι δικές μου διακοπές μέσα σ' αυτά μόνο με ξεκουράζουν… Δεν τις μπορώ τις διακοπές στη στεριά… Παθαίνω ναυτία :-) Να περάσετε όμορφα πειρατόνια και ευγενείς συνταξιδιώτες μου… Τι καλύτερο από ένα εξωτικό μέρος σαν την Μαδαγασκάρη για να χαλαρώσετε και να ξεκουραστείτε… Οι θάλασσες άλλωστε μπορούν να σας περιμένουν… Πάλι με χρόνια με καιρούς πάλι δικές σας θα 'ναι… Καλές διακοπές…
 

Πέμπτη 1 Αυγούστου 2013

Κανένας



"Λένε πως ήταν ένας καπετάνιος
που δεν πνίγηκε ποτέ
παρότι πολλές φορές βρέθηκε
να παλεύει με τα κύματα
καταμεσής ωκεανών
και ποτέ μα ποτέ δεν πνίγηκε
όχι γιατί ήταν από πατρίδα
ή είχε Ιθάκη ή έψαχνε
τίποτα τέτοιο.
Και ήταν καπετάνιος
χωρίς καμιά Πηνελόπη
και τους μνηστήρες
και αυτούς αγνοούσε.
Δεν ζήλευε. Ούτε είχε.
Ήταν καπετάνιος.


Στα κύματα κέρδιζε
όπως οι παίκτες τα χαρτιά.
Ταξίδευε κόντρα
για να ταξιδεύει λαθραία
Ελεύθερος λαθραίος
όμορφος χωρίς καν
να ξέρει καμιά Καλυψώ
ή Ναυσικά ή όποια άλλα ονόματα έφερνε
η θάλασσα.
Η θάλασσα.
Η θάλασσα.
Αυτή γέννησε τον καπετάνιο.
Όχι τίποτα αφροί και Αφροδίτες
και έρωτα παραμύθι.
Αλάτι.
Αλήθεια,
ποια είναι η αλήθεια για τον καπετάνιο;


Πως βρέθηκε από ναυάγιο.
Βρέφος.
Από έρωτα παράνομο
καμαρότου με κοπέλα
ταξιδιώτισσας ή καμαριέρας.
Δεν έχει σημασία
Ούτε καν αν ο πατέρας του
ήταν καπετάνιος καν.
Η θάλασσα. Αλάτι. Λήθη. Αλήθεια,
αρχίζουν τα κύματα με τον άνεμο τον κόσμο ξανά και
ούτε που κανείς το πήρε χαμπάρι.
Ο καπετάνιος πάντα το έπαιρνε χαμπάρι.
Χαμπάρ λέγαν το καράβι.
(και – Θάλασσα
βύζαξες βρέφος αλάτι
έκανες βρέφος αθάνατο
έκανες καπετάνιο.
Και όχι κανέναν θρύλο
και τίποτα τέτοια.
Έναν καπετάνιο
Στο μυαλό κάθε καπετάνιου
Την ώρα που οδηγάει
και ξέρει πως παντού
κάτι άλλο, οτιδήποτε
υπάρχει).

Αλλά εκεί εκείνος
Εκεί είναι παντού
και εκείνος
κανένας"


Θωμάς Κιάος

Τρίτη 30 Ιουλίου 2013

Ψευδαίσθηση



"Όχι τον ήχο την
ηχώ ν' ακούς
όχι το σώμα τη
σκιά να βλέπεις"


Ορέστης Αλεξάκης

Πέμπτη 25 Ιουλίου 2013

Τι να λέμε



"Τα πάθη για τον άνθρωπο είναι ό,τι ο άνεμος για τα ιστιοφόρα. Παρόλο που μπορεί να τον καταστρέψουν, δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς αυτά"

Βολταίρος

Δευτέρα 22 Ιουλίου 2013

Της λήθης ο λωτός



Τριάντα οργιές κάτω από το χρυσαφί της πέπλο αποκοιμήθηκα.
Κι ήρθε ένα παράξενο ψάρι του κάτω ωκεανού εκεί στον ύπνο μου.
"Ξύπνα", μου φώναξε, "δεν έχει μαργαριτάρια τούτος ο βυθός, να κατεβείς πρέπει πιο βαθιά, κοντά στο ρήγμα της τάφρου με τα απολιθώματα".
Ρύθμισα την αντλία με τις απέθαντες αναπνοές στη συσκευή του χρόνου μου και παίρνοντας φόρα άρχισα να σε θυμάμαι και να καταδύομαι...

S.O.

Σάββατο 20 Ιουλίου 2013

Η προσευχή του ακροβάτη



Πόσα εκατομμύρια αιώνια δευτερόλεπτα δεν χάραξα στα περιθώρια του σημειωματάριου της ψυχής σου. Κι έπειτα μαζί τα διαβάσαμε ένα προς ένα. Εσύ ζητούσες να τα αποκωδικοποιήσεις. Εγώ σου τα μετέτρεπα σε εικόνες. Σου ζωγράφιζα το "εκεί" μου με όλες τις λεπτομέρειες. Έπειτα πήρα να τα ντύνω με μουσική.

Φοβάμαι, μου έλεγες, τον θάνατο. Της αγάπης τον θάνατο, όχι τον άλλο. Σου είπα δεν υπάρχει θάνατος για την αγάπη άμα μάθεις να ακολουθείς το μυστικό της μονοπάτι. Από εκεί του ξεγλιστράς όταν έρχεται. Από εκεί του το σκάει κι εκείνη. Γι' αυτό η αγάπη τα καταφέρνει να ζει αιώνια στον χρόνο.

Θέλω να έρθω μια νύχτα να σε κάνω αθάνατη. Να κατεβώ πολύ προσεκτικά από 'κει πάνω και να κυλίσω απαλά στον αλαβάστρινο λαιμό σου. Κι ύστερα μ' ένα τρυφερό φιλί λίγο πιο κάτω απ' το σαγόνι, εκείνη τη στιγμή που θα σε αιχμαλωτίζω για πάντα, να σου χαράξω ένα ανεπαίσθητο σημάδι αιωνιότητας…

S.O.

Τετάρτη 17 Ιουλίου 2013

Μαδαγασκάρη



Με πέντε μέρες καθυστέρηση, λόγω μιας απρόοπτης βλάβης στο πηδάλιο, φτάνουμε σε λίγο στη Μαδαγασκάρη. Σε δυο ώρες σχεδόν, θα έχουμε δέσει στο λιμάνι της Μαροαντσέτρα. Ακολουθώντας τον παραλιακό δρόμο με κατεύθυνση αριστερά από το σημείο αποβίβασης και διανύοντας λιγότερο από μισή ώρα δρόμο περίπου, όπου θα στρίψετε δεξιά προς τα ηπειρωτικά του νησιού και θα προχωρήσετε για ένα τεταρτάκι ακόμα, θα βρείτε την πρωτεύουσα της χώρας, το περίφημο Ανταναναρίβο.

Λιμάνι Μαροαντσέτρα
 
H Μαδαγασκάρη είναι νησιωτική χώρα με έκταση 594.180 τ. χλμ., πληθυσμό 20.763.897 κατοίκων  και αποτελεί το τέταρτο σε μέγεθος νησί του κόσμου. Βρίσκεται απέναντι από την νοτιοανατολική ακτή της Αφρικής δημιουργώντας με την ακτή της Μοζαμβίκης τον δίαυλο της Μαδαγασκάρης συνολικού μήκους 980 μιλίων, μεγίστου εύρους 360 μιλίων και ελαχίστου 250 μιλίων. Πρωτεύουσα του κράτους είναι η Ανταναναρίβο. Η χώρα απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1960 από τη Γαλλία, της οποίας υπήρξε αποικία. Το 1956, υπό την Πράξη Loi Cadre, οδηγήθηκε με ειρηνικό τρόπο προς την ανεξαρτησία της. Στις 14 Οκτωβρίου 1958 ανακηρύχθηκε η Μαλαγασική Δημοκρατία ως αυτόνομο κράτος εντός της Γαλλικής Κοινότητας. Έπειτα από προσωρινή κυβέρνηση, υιοθετήθηκε Σύνταγμα το 1959 και τελικά το 1960, στις 26 Ιουνίου, η χώρα έγινε ανεξάρτητη πλήρως.

 Η διαδρομή μας από την Αγία Ελένη μέχρι τη Μαδαγασκάρη
 
Το νησί είναι κυρίως αγροτικό, ενώ στυλοβάτες της οικονομίας του είναι η αλιεία και η υλοτομία. Κύρια εξαγώγιμα προϊόντα είναι ο καφές, η βανίλια, το ζαχαροκάλαμο, τα γαρίφαλα, το κακάο, το ρύζι, η κασσάβα (ταπιόκα), τα φασόλια, οι μπανάνες, τα φιστίκια και τα κτηνοτροφικά προϊόντα. Παράγει επίσης αραχίδες, κεχρί, σόργο και χουρμάδες. Στις ζώνες της σαβάνας εκτρέφονται βοοειδή, χοίροι και πρόβατα. Από τα δάση παίρνουν έβενο, μαόνι, τανίνη, αιθέρια έλαια, καουτσούκ και δεψικές ύλες. Το υπέδαφος της χώρας είναι πλούσιο σε κοιτάσματα και ορυκτά. Συγκεκριμένα, στο νησί βρίσκονται κοιτάσματα χρωμίου, μαρμαρυγία, γραφίτη, ουρανίου, βηρυλίου, λιθανθράκων, αργιλίου, ιλμενίτη, χρυσού και μαγγανίου. Ειδικότερα, πιο πρόσφατα έχουν γίνει επενδύσεις στον τομέα εξόρυξης ιλμενίτη, ιδίως στο Τουλεάρ και στο Φορ Ντοφέν. Στο χώρο της βιομηχανίας πετρελαίου, η Madagascar Oil προωθεί την εκμετάλλευση κοιτασμάτων πετρελαίου στο Τσιμιρόρο και στην Μπεμολάνγκα. Η βιομηχανία ασχολείται κατά κύριο λόγο με την επεξεργασία των αγροτικών προϊόντων. Διαθέτει εργοστάσια κονσερβοποιίας κρέατος, καπνοβιομηχανίας, σαπωνοποιίας, χημικών προϊόντων, υφαντουργίας, υαλουργίας και τσιμέντων. Κύρια χώρα με την οποία συναλλάσσεται είναι η Γαλλία.

Παράξενος τόπος που σε ταξιδεύει πίσω στον Μεσαίωνα, ξεχωρίζει για τη μοναδική χλωρίδα και πανίδα του καθώς και για τα παράξενα έθιμα που ξεκινούν από τα απειράριθμα ταμπού (τα fady) και φθάνουν ως τη μαύρη μαγεία.


Τα τελευταία 30 χρόνια η αστυφιλία αποτελεί πραγματικότητα για τη νησιωτική χώρα. Τα μεγαλύτερα αστικά κέντρα είναι η πρωτεύουσα Ανταναναρίβο και η Φιαναραντσόα. Υπάρχουν επίσης και άλλες σημαντικές πόλεις κοντά στα λιμάνια, όπως οι:

Αντσιρανανά, πρωτεύουσα φερώνυμης επαρχίας, που βρίσκεται στα βόρεια του νησιού. Αποτελεί έδρα του περιφερειακού τμήματος του Πανεπιστημίου της Μαδαγασκάρης. Είναι κτισμένη στο βάθος ενός κόλπου στον Ινδικό Ωκεανό και αποτελεί τουριστικό κέντρο, με αεροδρόμιο, βιομηχανίες και παλιές γραφικές συνοικίες. Ονομαζόταν παλαιότερα Ντιέγκο Σουάρεζ, προς τιμήν του ομώνυμου Πορτογάλου θαλασσοπόρου.

Μαχατζάνγκα (πρώην ονομασία: Ματζούνγκα), επίσης πρωτεύουσα επαρχίας, στα βορειοδυτικά του νησιού και δεύτερο σε σπουδαιότητα εμπορικό κέντρο και λιμάνι. Ιδρύθηκε από Άραβες το 18ο αιώνα. Μεταξύ άλλων διαθέτει χημικές εγκαταστάσεις, κολέγιο εκπαίδευσης, τεχνικές σχολές και διεθνές αεροδρόμιο.

Τόλιαρι ή Τολιάρα, στα νοτιοδυτικά, έδρα επαρχίας, στο παρελθόν ονομαζόταν Τουλεάρ. Αποτελεί εμπορικό κέντρο και διαθέτει υπέδαφος πλούσιο σε ορυκτά. Ανάμεσα στα άλλα λειτουργεί αεροδρόμιο, λιμάνι και κέντρο ωκεανογραφικών ερευνών.

Φιαναραντσόα, στα νοτιοανατολικά της χώρας. Αποτελεί έδρα ομώνυμης επαρχίας και είναι κτισμένη στις υπώρειες του Αντριντζίτρο, σε υψόμετρο 1.200μ. Παράγει ρύζι, καπνό και καφέ. Υπάρχουν επίσης βιομηχανίες επεξεργασίας τροφίμων. Η νέα πόλη είναι κτισμένη γύρω από σιδηροδρομικό σταθμό.

Η νησιωτική χώρα αποτελείται από το νησί με το ίδιο όνομα και από άλλα μικρότερα. Σε γενικές γραμμές η Μαδαγασκάρη φαίνεται ως ένας μεγάλος βραχώδης όγκος με κλίση προς τη δύση. Μπορεί κανείς να διακρίνει πέντε γεωγραφικές περιοχές: την ανατολική ακτή, την περιοχή του υψιπέδου Τσαρατανάνα (Tsaratanana Massif), τα κεντρικά υψίπεδα, τη δυτική ακτή και το νοτιοδυτικό τμήμα.

Το υψόμετρο κυμαίνεται από 1.000 ως 1.500 μέτρα στο κεντρικό τμήμα του νησιού και φτάνει τα 2.000 μ. Στα ανατολικά οι συνθήκες που επικρατούν είναι δυσχερείς για την ανθρώπινη διαβίωση εξαιτίας του κλίματος, που είναι θερμό και υγρό. Παρόλ’ αυτά, στην εν λόγω περιοχή καλλιεργήθηκαν, αρχικά από τους Άραβες και στη συνέχεια από τους Ινδούς και τους Ευρωπαίους, διάφορα φυτά όπως καφές, ζαχαροκάλαμο και μπαχαρικά. Στα νοτιοδυτικά του νησιού, από το Ακρωτήριο Αγίου Βικεντίου ως το Ακρωτήριο Αγίας Μαρίας, βρίσκονται οι πλέον άγονες περιοχές του νησιού.

Στα βόρεια εκτείνεται το όρος Άμπρε και η ευρύτερη περιοχή ονομάζεται Μεγάλες Γαίες. Εκεί το κλίμα και το υψόμετρο ευνοούν τη βλάστηση, που ξεκινά από δάση αειθαλών δέντρων και καταλήγει σε δάση με φυλλοβόλα δέντρα και σε σαβάνες με μπαομπάμπ. Υπάρχει επίσης κοντά στο Άμπρε μια λοφώδης και πεδινή περιοχή, που ορίζεται στα νοτιοανατολικά από το όρος Τσαρατανάνα (2.876 μ.), όπου βρίσκεται η κορυφή Μαρομοκότρο, η ψηλότερη στο νησί. Τέλος η ακτή πλαισιώνεται από διάφορα νησιά, μεταξύ των οποίων και το ηφαιστειογενές νησί Νόζι Μπε.

Το ανατολικό και το δυτικό τμήμα της Μαδαγασκάρης διαρρέεται από διάφορους ποταμούς με μεγαλύτερο τον Μανανάρα και άλλους όπως ο Μανγκόρο, ο Μανινγκόρι, ο Μαχαβάβι, ο Μπετσιμπόκα, ο Τσιριμπιχίνα, ο Ονιλάχι, ο Μάνια και ο Μανγκόκι, που είναι και μεγαλύτερος σε μήκος. Μεγαλύτερη λίμνη είναι η Αλαότρα, μήκους 40 χλμ.

Μπαομπάμπ

Το νησί το βρήκαν πρώτοι οι άραβες έμποροι γύρω στο 1.000 μ.Χ. και μετά ακολούθησαν οι μεγάλοι πορτογάλοι θαλασσοπόροι Βάσκο ντε Γκάμα και Ντιέγκο Ντίας που πλέοντας για την Ινδία ξεμπάρκαρε με δυνατή φουρτούνα και το ονόμασε Άγιο Λαυρέντιο. Στο νότιο μέρος του νησιού, δίπλα στην πόλη του Fort Dauphin, επισκεφθείτε αργότερα το Φορτ ντε Πορτουγκάλς, το παλαιότερο ευρωπαϊκό εποικιστικό κτίσμα που κατασκευάστηκε ώστε να έχουν τα πλοία της Λισαβόνας ένα ασφαλές καταφύγιο στα ταξίδια του περίπλου της Αφρικής με προορισμό τα αμύθητα πλούτη της Ινδίας.

Κλιματολογικά παρατηρούνται δύο εποχές. Μια ξερή, από τον Μάιο ως τον Οκτώβριο, και μία θερμή, από τον Οκτώβριο μέχρι τον Μάιο. Κυκλώνες διασχίζουν πολύ συχνά τη χώρα. Τον Ιανουάριο του 2009 το δυτικό τμήμα της χώρας επλήγη από τροπικό κυκλώνα, με το όνομα Φανέλε, που προκάλεσε πλημμύρες και καταστροφές και ανάγκασε τουλάχιστον 2.800 ανθρώπους να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους. Λίγο αργότερα, τουλάχιστον 9 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους και πάνω από 36.000 επλήγησαν από το πέρασμα της τροπικής θύελλας "Τζέιντ", στα ανατολικά της χώρας. Το νησί επλήγη νωρίτερα και από τρίτο κυκλώνα, τον "Έρικ", ενώ οι νεκροί ανήλθαν σε 9.

Παλαιότερα, η βλάστηση στο νησί ήταν εκτεταμένη, σε αντίθεση με σήμερα. H εκδάσωση, οι δασικές πυρκαγιές, η μειωμένη παραγωγικότητα του εδάφους και η διάβρωσή του, απειλούν πλέον τη χλωρίδα στο νησί. Δάση υπάρχουν σήμερα σε υψόμετρο από 800 ως 1.500 μ. Τα νοτιοδυτικά εδάφη είναι πιο άγονα, με αγρωστώδη και μεγάλα μπαομπάμπ. Αντίθετα, στις ψηλότερες περιοχές επικρατούν ξηρόφιλοι θάμνοι, όπως οι ρουβίδες και οι ερεικίδες. Γνωστός είναι και ο φοίνικας ravanela madagascariensis, που λέγεται και "φοίνικας του ταξιδιώτη". Τέλος, πολλά δέντρα, όπως ευκάλυπτοι, έχουν εισαχθεί από άλλες χώρες.

Μπαομπάμπ

Πέρα από τη χλωρίδα, η χώρα έχει να παρουσιάσει αξιόλογη όσο και σπάνια πανίδα. Αξιοσημείωτο είναι ότι στο νησί ζουν πολλά ζώα που σχετίζονται περισσότερο με την ινδική χερσόνησο παρά με την Αφρική. Πολλά ζώα είναι ενδημικά, όπως ο απειλούμενος με εξαφάνιση λεμούριος προπίθηκος και τα πτηνά Epiornis, που εξαφανίστηκαν πριν από μερικούς αιώνες. Οι άραβες θαλασσοπόροι και γεωγράφοι ήξεραν από το 1.000 μ.Χ. για το τεράστιο αυτό νησί και ο πρώτος Ευρωπαίος που ανέφερε τη Μαδαγασκάρη στην περιγραφή του μυθικού ταξιδιού του στην Κίνα ήταν ο Μάρκο Πόλο που μίλησε για τους "γρύπες", τα φτερωτά τέρατα. Το 1.850 βρέθηκε στο νότιο μέρος του νησιού αυγό αυτού του περιλάλητου πουλιού που μεταφέρθηκε άθικτο στο Παρίσι. Ήταν 8 φορές μεγαλύτερο από το αυγό της στρουθοκαμήλου που είχε μήκος 35 εκατοστά του μέτρου. Οι παλαιοντολόγοι το ονόμασαν Aepyornis Maximus και υπολογίζουν ότι είχε 3 μέτρα ύψος και ζύγιζε 500 κιλά. Υπολογίζεται ότι το αυγό του Aepyornis maximus, αν γινόταν ομελέτα, θα έφτανε για να φάνε 150 άνθρωποι (Brown 1978). Σπάνια ζώα που απαντώνται είναι, από τα φυτοφάγα, ο αγριόχοιρος (του είδους Potamochoerus porcus) και τα σαρκοφάγα της οικογένειας των βιβεριδών (μοσχογαλές) που προκαλούν μεγάλες καταστροφές. Πίθηκοι δεν υπάρχουν στο νησί, αλλά αντικαθίστανται από τους λεμούριους. Αναφορικά με τα ερπετά, στο νησί διαβιούν 32 είδη χαμαιλέοντα, ενώ απουσιάζουν οχιές και σαύρες. Αξίζει να σημειωθεί και η ύπαρξη πολλών και σπάνιων ειδών ψαριών, όπως το απειλούμενο με εξαφάνιση Pachypanchax omalonotus.

Σήμερα δεν πρόκειται να συναντήσετε αυτά τα μυθικά πουλιά, αλλά μπορείτε να κάνετε μια επίσκεψη στο νότιο μέρος του νησιού, στο εθνικό πάρκο Μπερεντί (τα καλύτερα πάρκα είναι αυτά που ανήκουν και τα διαχειρίζονται ξένες εταιρείες) για να γνωρίσετε τους μοναδικούς στον κόσμο λεμούριους. Αυτοί οι χαριτωμένοι μικρόσωμοι πίθηκοι είναι το ζώο που έχει κάνει πασίγνωστη τη Μαδαγασκάρη. Οι λεμούριοι είναι προπίθηκοι, που λόγω απομόνωσης του νησιού σταμάτησαν σε αυτό το στάδιο εξέλιξης. Είναι κάτι μεταξύ πιθήκου και σκίουρου, με μακριά θυσανωτή ουρά, που τους βοηθά να πηδάνε στα κλαδιά των δέντρων ως και 10 μέτρα. Υπάρχουν 30 γνωστά είδη λεμούριων με διαφορετικά χρώματα, είναι όλα φυτοφάγα και ζουν πάνω στα δέντρα. Ο πιο εντυπωσιακός και αγαπημένος για τα παιχνίδια του είναι ο Lemourien Sifake που με το ερωτικό του κάλεσμα (ακούγεται 30 χλμ. μακριά) αναστατώνει τα δάση. Ο Sifaka του Verreaux, τo είδος λεμούριου που οι άνθρωποι στην περιοχή Androy της νότιας Μαδαγασκάρης αποκαλούν "χορευτή", έχει υπόλευκη γούνα και μαύρο πρόσωπο. Μοιάζει λίγο με πίθηκο vervet ή με σιαμαία γάτα, που όμως έχει τη δυνατότητα να περπατά με τα πίσω πόδια της. Εκτός από να πηδάνε από δέντρο σε δέντρο, τα ζώα αυτά για έναν περίεργο λόγο αρέσκονται στο να εκτελούν χορευτικές κινήσεις εδάφους, τρεκλίζοντας με τα χέρια στον αέρα, εξ ου και το παρατσούκλι "χορευτής". Μια ντόπια, παραδοσιακή ιστορία για την προέλευσή τους λέει ότι κάποτε, μια κακιά μητριά χτύπησε τη θετή της κόρη στο πρόσωπο με μια κουτάλα. Το χτύπημα ήταν τόσο δυνατό που την πέταξε στα δέντρα. Αυτή και οι απόγονοί της έμειναν για πάντα πάνω στα δέντρα, με μαύρες μάσκες στα πρόσωπά τους, μακριά από την ανθρώπινη παρακμή. Αυτή η ιστορία έχει ενδιαφέρον γιατί δίνει αξιοπρέπεια στους λεμούριους, ένα είδος που συναντάται μόνο στη Μαδαγασκάρη, ενώ προτείνει ότι είναι κατά κάποιο τρόπο εξελιγμένοι σε σχέση με τους ανθρώπους και ζουν στα δέντρα από λογική επιλογή. Στην πραγματικότητα, τα ζώα αυτά προέρχονται από κοινούς πρόγονους με τους πιθήκους, αλλά επέλεξαν διαφορετική εξελικτική οδό μετά την αποκοπή της Μαδαγασκάρης από την υποθετική υπερ-ήπειρο Gondwanaland πριν από εκατομμύρια χρόνια.

Λεμούριοι

Η Μαδαγασκάρη έχει ακόμη 28 είδη νυχτερίδας και εδώ ζει "η ιπτάμενη αλεπού", που είναι η μεγαλύτερη νυχτερίδα του κόσμου.

Η ιδιαιτερότητα της Μαδαγασκάρης ως φυσικού περιβάλλοντος, που την κάνει να ξεχωρίζει μέσα στον κόσμο, οφείλεται σχεδόν αποκλειστικά στην απομόνωσή της, που της εξασφάλισε πλήθος από μοναδικά στον κόσμο οικοσυστήματα. Όπως γράφουν οι γεωλόγοι και οι αρχαιολόγοι, πριν από 250 εκατομμύρια χρόνια, η Πανγαία, δηλαδή η αρχική μάζα ξηράς στον πλανήτη μας, έσπασε σε δύο υπερηπείρους, την Gondwana και τη Laurasia. Κάποτε, στα επόμενα 65 εκατ. χρόνια, η Gondwana υπό την πίεση τρομακτικών τεκτονικών σεισμών άρχισε να κατευθύνεται προς τον Βορρά χάνοντας στην πορεία της μεγάλα κομμάτια γης, με πρώτα την Αυστραλία και την Ανταρκτική που μετακινήθηκαν προς Νότο. Λίγο αργότερα ένα άλλο κομμάτι, η Ινδία, κινήθηκε βόρεια προς τη Laurasia, ενώ στα 165 εκατ. χρόνια η Νότια Αμερική χωρίστηκε από την Αφρική και η Μαδαγασκάρη, που αποτελούσε μια προέκταση της Σομαλίας, ξεχώρισε και απομονώθηκε σαν νησί στη σημερινή της μορφή.

Αυτή η απομόνωση σε συνδυασμό με το ότι δεν κατακλύστηκε από παγετώνες ούτε ερημώθηκε η βλάστησή της από δεινόσαυρους, εξηγεί τη μοναδικότητα της χλωρίδας και πανίδας του νησιού. Έτσι από τα 4.100 γνωστά είδη του φυτικού βασιλείου που απαντούν στο νησί, τα 3.000 είναι αποκλειστικά δικά της και δεν υπάρχουν σε κανένα άλλο μέρος της Γης. Από τα 250 είδη πτηνών τα 125 είναι αποκλειστικά της Μαδαγασκάρης, το ίδιο ισχύει και στα ζώα και στα ερπετά, με πιο παράξενα είδη τους περίφημους λεμούριους, τους χαμαιλέοντες, τις χελώνες κλπ. Είναι ένα θαυμαστό εργαστήριο της φύσης όλη η Μαδαγασκάρη, όπου μπορείς να μελετήσεις τη χλωρίδα και την πανίδα που υπήρχε πριν από εκατομμύρια χρόνια σε όλο τον πλανήτη και τώρα έχει εξαφανισθεί από παντού. Το λένε οι ειδικοί και δεν είναι λίγοι οι τουρίστες που την επισκέπτονται γι' αυτόν ακριβώς τον λόγο, ούτε είναι τυχαίο ότι έχει περίφημους βοτανικούς κήπους με σαρκοβόρα φυτά.

Στο νότιο μέρος του νησιού και προτού μπείτε στο πάρκο Μπερεντί, θα περάσετε την παράξενη και άνυδρη περιοχή του Androy (η γη των αγκαθιών). Εκεί όλοι πεινούν και διψούν αλλά είναι άνθρωποι δυνατοί και περήφανοι. Πιο κάτω θα μπείτε στα στοιχειωμένα δάση των κάκτων. Όλες οι πλαγιές είναι γεμάτες από ψηλόκορμους κάκτους μοναδικούς στον κόσμο, που το επιστημονικό τους όνομα είναι Didiezeacees. Είναι σαν λόγχες και χρησιμοποιούνται από τους ιθαγενείς ως ξυλεία για το χτίσιμο σπιτιών.

Πολλές περιοχές έχουν ανακηρυχθεί προστατευόμενες και άφθονα είναι τα περιβαλλοντικά πάρκα. Τέτοια είναι το Εθνικό Πάρκο Ισάλο, το Εθνικό Πάρκο Ρανομαφάνα και το Περιβαλλοντικό Πάρκο Τσίνγκι Ντε Μπεμαράχα, το οποίο ανακηρύχθηκε Μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την ΟΥΝΕΣΚΟ το 1990.

Λέγεται ότι το Ανταναναρίβο είναι γνωστό για τις καταθλιπτικές επιδράσεις του σε άτομα που υποφέρουν από τα νεύρα τους. Διάφορα αίτια, που έχουν σχέση με μαγνητικά πεδία, το υψόμετρο (1.469 μ.), τις υπεριώδεις ακτίνες και τους ανέμους, προκαλούν μελαγχολία και κατάθλιψη. Όλες αυτές οι προλήψεις και οι μύθοι  προφανώς γράφτηκαν για να καταστήσουν προσεκτικούς τους μεμονωμένους ταξιδιώτες. Μια βόλτα κάτω από τον λαμπερό ήλιο των τροπικών στην άνω πόλη, στα στενά δρομάκια, στα πλίνθινα σπίτια στο χρώμα της τερακότας και στην πολύχρωμη αγορά του Ανακέλι όπου το μάτι αιχμαλωτίζει τα πανέμορφα χειροποίητα αντικείμενα, τα τρόφιμα, τα κοσμήματα και τα υφαντά, αρκεί για να σας βάλει στη μαγεία αυτού του παράξενου τόπου.

Ανταναναρίβο

Η Μαδαγασκάρη είναι στο νότιο ημισφαίριο και ο Αύγουστος είναι περίπου σαν τον δικό μας Φεβρουάριο αλλά πολύ πιο ζεστός λόγω των Τροπικών, αφού το νησί βρίσκεται από 12,5 ως 20 μοίρες κάτω από τον Ισημερινό.

Είναι ένα κόκκινο νησί με υψίπεδα και εύφορες πεδιάδες στα δυτικά και με τροπικά δάση στα ανατολικά. Η Μαδαγασκάρη δεν συγκρίνεται ούτε με την Αφρική ούτε με την Ασία. Είναι μια παράξενη χώρα, με παράξενους ανθρώπους.

Οι Μαλαγάσιοι, όπως ονομάζονται οι κάτοικοι του νησιού, έχουν προέλθει από πολλές προσμείξεις φυλών από Βορρά και Νότο, από Δύση και Ανατολή, έτσι ώστε η εθνότητα που σχηματίστηκε να είναι κάτι το ξεχωριστό. Οι Μαλαγάσιοι δεν έχουν εκείνο το πρωτόγονο βλέμμα ούτε τη νωθρότητα των μαύρων της Αφρικής αλλά ούτε και τη δραστήρια κίνηση των Ασιατών. Είναι πάντως ήπιοι και ευγενικοί με τους ξένους που τους χαιρετούν με "bonjour" ή "bonsoir". Η γαλλική άλλωστε είναι η δεύτερη επίσημη γλώσσα του κράτους. Η συμπεριφορά τους μοιάζει ευρωπαϊκή και κουβαλούν με αξιοπρέπεια και καρτερία τη φτώχεια τους.

Από θρησκευτικής πλευράς το 52% του πληθυσμού είναι ανιμιστές, που πιστεύουν ότι όλα τα πράγματα είναι έμψυχα και θεωρούν ότι οι νεκροί ζουν ανάμεσα στους ζωντανούς, θεωρούν ότι οι πρόγονοι είναι θεοί, ενώ μία από τις πιο εντυπωσιακές τελετές που διατηρείται μέχρι σήμερα είναι η φαμαντιχάνα (ταφή) κατά την οποία -μεταξύ άλλων- τα λείψανα των νεκρών τυλιγμένα σε μεταξωτά σάβανα μεταφέρονται μακριά από τον οικογενειακό τάφο για να τιμηθούν σε φαντασμαγορικές γιορτές με χορό και τραγούδι που κρατάνε μέρες. Το υπόλοιπο 41% είναι χριστιανοί και το 7% μουσουλμάνοι.

Οι αρχαιολόγοι πιστεύουν ότι οι πρώτοι έποικοι που έφθασαν στο νησί δεν ήταν από την κοντινή Αφρική (που χωρίζεται από τη Μαδαγασκάρη με το στενό της Μοζαμβίκης μήκους 400 χλμ.) αλλά "ναυτικά φύλα" από την Ινδονησία και πιθανώς από την Πολυνησία που ταξίδεψαν με τα πρωτόγονα σκάφη τους 6.400 χλμ. στον ταραγμένο Ινδικό ωκεανό. Τα 21 εκατομμύρια των σημερινών κατοίκων της πάντως ανήκουν σε 18 φυλές, με κυρίαρχη την περήφανη αλλά και σκληρή φυλή των Μερίνα (που έδωσε περίφημους πολεμιστές, βασιλιάδες, αλλά και αυταρχικές βασίλισσες σαν την καταραμένη Ραναβαλούν που εκθρόνισαν οι Γάλλοι) που κατοικεί στην πρωτεύουσα και στα γύρω βουνά ασχολούμενη με τη γεωργία και με την κτηνοτροφία με τα περίφημα zebu (βόδια με μεγάλες καμπούρες). Τα βόδια είναι για τους Μερίνα σύμβολα του πλούτου και της δύναμης. Όποιος δεν έχει βόδια δεν κατέχει καλή κοινωνική θέση, ο κόσμος δεν τον σέβεται και δεν είναι σε θέση να τιμήσει τους προγόνους του με θυσίες ζώων.

Αργότερα ήλθαν στο νησί πληθυσμοί από την Ινδία και την Αφρική που κατοικούν κυρίως στα ανατολικά του νησιού αλλά και στις πεδιάδες της δυτικής ακτής όπου καλλιεργούν βανίλια (η Μαδαγασκάρη είναι ο μεγαλύτερος εξαγωγέας βανίλιας στον κόσμο), καφέ, ρύζι αλλά και δημητριακά. Σήμερα, εκτός από τους Μερίνα (λέγονται και Χόβα), υπάρχουν μικρότερες εθνότητες, όπως οι Μπετσιλέο, οι οποίοι ζουν στα ανατολικά. Στις παράκτιες περιοχές ζουν οι Κοτιέ, με εκπροσώπους τους Μπεσιμιτσαράκα και τους Σακαλάβα. Τέλος στη χώρα ζουν Κομόριοι, Γάλλοι, Ινδοί, Κρεολοί και άλλοι.

Το Ανταναναρίβο, η πρωτεύουσα του νησιού, είναι χτισμένο πάνω στα κεντρικά υψίπεδα (από 1.245 ως 1.469 μ.) και είναι μια γραφική πόλη παρ' ότι ο τουρίστας ενοχλείται από την έκδηλη φτώχεια που θυμίζει γειτονιές ινδικών πόλεων. Η κάτω πόλη, με τη λεωφόρο της Ανεξαρτησίας, τη λίμνη με τα νούφαρα, τα μεγάλα πάρκα, τις πολυτελείς βίλες των ξένων πρεσβειών, τα οικοδομήματα της αποικιοκρατίας, θυμίζει Γαλλία, αλλά οι τουρίστες προτιμούν να περιδιαβαίνουν την άνω πόλη με τα ομοιόμορφα ψηλόστεγα σπίτια της, με τα μικρά παράθυρα και τα ξύλινα μπαλκόνια, που όλα είναι χτισμένα από πλίθες με το ψημένο χρώμα της τερακότας.

Ανταναναρίβο

Παρά τα όσα λέγονται, ληστές, κλέφτες και δολοφόνους δεν θα συναντήσετε πουθενά στην πόλη του Ανταναναρίβο, γνωστή και ως Τάνα, όσο κι αν περιπλανηθείτε για ώρες στα στενά δρομάκια της άνω πόλης με τους ασφαλτοστρωμένους μεν δρόμους αλλά χωρίς πεζοδρόμια, όπου όλα τα σπίτια έχουν το ισόγειο για μαγαζί, δίνοντας έτσι την εικόνα ενός απέραντου και πολύχρωμου ανατολίτικου και αφρικανικού παζαριού. Εδώ θα βρείτε από γαλλικά τρόφιμα και μπαγκέτες ως τα περίφημα κεντητά και τα άλλα ξύλινα χειροτεχνήματα σε τιμές κυριολεκτικά εξευτελιστικές για ευρωπαϊκό βαλάντιο. Στην πάνω πόλη επίσης υπάρχουν τα παλάτια της δυναστείας των βασιλέων της φυλής των Μερίνα, που μοιάζουν περισσότερο με φρούρια, στα δωμάτια των οποίων δεν λείπει όμως η γαλλική φινέτσα στα έπιπλα και στα άλλα σκεύη.

Ο φιλικός και φιλόξενος λαός της Μαδαγασκάρης είναι από μόνος του ένας σημαντικός λόγος για να επισκεφθεί κανείς το μεγάλο νησί. Χαίρεσαι την καλοσύνη του και την προθυμία του να σε βοηθήσει, να σε εξυπηρετήσει.

Ο σεβασμός για τους προγόνους είναι βασικό στοιχείο του πολιτισμού τους αλλά, όπως πολλοί επισημαίνουν, αποτελεί και εμπόδιο στην ανάπτυξη. Παραδείγματος χάριν, οι διεθνείς οργανισμοί έχουν αγωνιστεί να εισαγάγουν μεθόδους καλλιέργειας ρυζιού υψηλότερης αποδοτικότητας, όμως οι άνθρωποι του νησιού προτιμούν τους παραδοσιακούς τρόπους που τους είχαν μεταδώσει οι πρόγονοί τους.

Όμως, εκτός της προσήλωσης στις πατροπαράδοτες επιταγές, οι κάτοικοι του νησιού έχουν μια απόκοσμη μακαριότητα, που θα περίμενε ίσως να συναντήσει κανείς σε ανθρώπους που έχουν βαθιά επίγνωση ότι ζουν στον παράδεισο.

Είναι χαρακτηριστικό ότι η έκφραση που ένας επισκέπτης θα συναντήσει περισσότερες φορές στη διαμονή του στη Μαδαγασκάρη είναι "μόρα-μόρα" που σημαίνει σιγά-σιγά, αντί του φυσιολογικότερου "σαλάμα" που σημαίνει καλημέρα. Το "μόρα-μόρα" είναι η έκφραση που μπορεί κανείς να περιμένει στις απαντήσεις των αυτοχθόνων στα περισσότερα ερωτήματα που εμπεριέχουν το "τι ώρα…", καθώς η μέτρηση του χρόνου δεν είναι και τόσο διαδεδομένη συνήθεια στη Μαδαγασκάρη.

Μπαομπάμπ

Ένα από τα αξιοθέατα του νησιού είναι το Cimetiere de Pirates, στο οποίο θα φθάσετε ύστερα από μια περιπετειώδη πεζοπορία μέσα από βάλτους και ισορροπώντας πάνω σε κορμούς δέντρων. Οι τάφοι από ηφαιστειακές μαύρες πέτρες έχουν επάνω τους την πειρατική σφραγίδα με τα δύο οστά και τη νεκροκεφαλή, όμως μερικοί έχουν και τον χριστιανικό σταυρό. Το νησί ήταν από τα μέσα του 16ου αιώνα το μεγαλύτερο κρησφύγετο πειρατών στον Ινδικό ωκεανό και για εκατό και πλέον χρόνια οι πειρατές κούρσευαν τα ολλανδικά, αγγλικά και γαλλικά πλοία που γύριζαν φορτωμένα με πλούτο από την Ινδία. Οι πιο γνωστοί πειρατές, θαμμένοι στους χορταριασμένους τάφους, ήταν ένας Ουαλός, ο David Williams, οι Άγγλοι Thomas White, John Every, William Kidd και άλλοι, ενώ ο συγγραφέας του Ροβινσώνα Κρούσου Ντάνιελ Ντεφόε διηγείται ότι στο λιμάνι Ντιέγκο Σουαρέζ στη Βόρεια Μαδαγασκάρη, οι πειρατές ίδρυσαν μια ιδιότυπη δημοκρατία, τη Libertalia, που ήταν καταφύγιο όλων των σκλάβων και καταπιεσμένων του 17ου αιώνα.

Επισκεφτείτε τον καθεδρικό ναό Αντοχάλο που χτίστηκε στο σημείο απ’ όπου λέγεται ότι η καταραμένη βασίλισσα Ραναβαλόνα διασκέδαζε πετώντας χριστιανούς στον γκρεμό. Μετά από το εξαντλητικό περπάτημα κάτω από τον ήλιο ή μια περιπετειώδη διαδρομή σε κάποιο πάρκο ή βουνό ,επισκεφτείτε το Balneoforme Kolbert, ένα γνήσιο λουτρό με αυθεντικά μωσαϊκά και μαρμάρινες δεξαμενές που μπορεί να χαρίσει μια απολαυστική εμπειρία πραγματικής ανατολίτικης χαλάρωσης.

Μπορείτε να δείτε παραδοσιακά shows, να κάνετε trekking και scuba diving, παρατήρηση φαλαινών, ψάρεμα και θεματικές εκδρομές ή να πάρετε μαθήματα παραδοσιακής χειροτεχνίας.

Το τουριστικό υπερθέαμα της Μαδαγασκάρης είναι το σαφάρι για φάλαινες. Ο Ινδικός Ωκεανός δεν είναι ζωολογικός κήπος και οι φάλαινες δεν είναι ψάρια ενυδρείου για να τα βλέπεις όποτε θέλεις! Πάντως από τον Αύγουστο ως τον Οκτώβριο εκατοντάδες φάλαινες ξεκινούν το μεγάλο ταξίδι του έρωτα και έρχονται από τον Νότιο Πόλο στα θερμά νερά των ανατολικών ακτών της Μαδαγασκάρης για να ζευγαρώσουν. Ανήκουν στο γένος που αποκαλείται Megaptera, φθάνουν τα 15 μέτρα και ζυγίζουν αρκετούς τόνους. Είναι μαύρες με αρκετό από το κάτω μέρος του σώματος λευκό και κύριο χαρακτηριστικό τους είναι τα πολύ μακριά και στενά πτερύγια.

Μερικές φορές η μεγάπτερη κάνει άλματα έξω από το νερό, οπότε χτυπά την επιφάνεια με τα πτερύγια ή την ουρά ή συστρέφεται πάνω στη ράχη της με τα πτερύγια στον αέρα. Όταν κάνει βαθιά μακροβούτια, καμπουριάζει και στρέφεται απότομα προς τα εμπρός, φέρνοντας την ουρά της κάθετα έξω από το νερό. Όλα αυτά τα παιχνιδίσματα ενός από τα πιο νοήμονα ζώα του πλανήτη μας μπορείτε να τα απολαύσετε σε ένα πεντάωρο σαφάρι στο κανάλι που χωρίζει τη Μαδαγασκάρη από το νησάκι Ile Sainte Marie. Θα μείνετε κατάπληκτοι από τη νοημοσύνη και τη φιλικότητα που δείχνουν οι φάλαινες προς τους ανθρώπους. Κατά τη διάρκεια του σαφάρι δεν ξέρει κανείς αν είναι οι άνθρωποι αυτοί που πάνε να συναντήσουν τις φάλαινες ή οι φάλαινες έρχονται να συναντήσουν τους ανθρώπους, γιατί θέλουν να παίξουν μαζί τους για όσο χρόνο αποφασίσουν, λίγο πριν φύγουν πάλι για το πουθενά. Δυστυχώς αυτές τις φάλαινες, που από τα μέσα της δεκαετίας του '60 με απόφαση του ΟΗΕ έχουν κηρυχθεί προστατευόμενο είδος, ασυνείδητοι ρώσοι και ιάπωνες φαλαινοθήρες τις σκοτώνουν για να πουλήσουν το λάδι τους σε εργοστάσια αρωματοποιίας.

Για να κάνετε σαφάρι πρέπει να πάτε από το Ανταναναρίβο στο Ile Sainte Marie, όπου θα γνωρίσετε το πιο όμορφο τροπικό νησί του Ινδικού. Το νησί (60 χλμ. μήκος και 5 χλμ. πλάτος) είναι κατάφυτο από κοκκοφοίνικες, μπανανιές και απίθανα τροπικά λουλούδια και από τη μοναδική στον κόσμο μαύρη ορχιδέα.

Οι συντεταγμένες της Μαδαγασκάρης είναι: 18°55′S 47°31′E / 18.917°S 47.517°E / -18.917; 47.517


Ρίξτε το έξω, πιείτε και γλεντήστε με την ψυχή σας, κάντε τις βουτιές σας και μη δίνετε σημασία στις φήμες και στις δεισιδαιμονίες που σέρνονται δεξιά κι αριστερά. Μόνο μια φήμη απ' όλες όσες ψιθυρίζονται έχει κάποια βάση κι αυτή την ξέρω μόνο εγώ επειδή μου την μετέφερε εμπιστευτικά ο προπάππους μου, ο τρομερός πειρατής καπετάν Τρομάρας. Λένε πως από τα χρόνια εκείνα, τα περισσότερα καράβια που έδεναν εδώ, ακόμα κι αν επρόκειτο να φύγουν σε λίγες μέρες, κάτι τα κρατούσε δεμένα για χρόνια μέχρι που σάπιζαν και τα ξέβραζαν τα κύματα στις πιο ερημικές παραλίες. Υπάρχει ένα είδος μαγείας που κρατάει δεμένα τα καράβια και κολλημένους τους ναυτικούς σ' αυτά τα μέρη. Εδώ γερνάνε και εδώ πεθαίνουν, παρόλο που η ψυχή τους φτερουγίζει διαρκώς για καινούρια ταξίδια. Λέτε; Ας έχουμε το νου μας καλού-κακού…

Παρασκευή 5 Ιουλίου 2013

Την τρέλα μου μέσα



Δεύτερη μέρα στο πανηγύρι των τρελών… Παντού φατσούλες… Όμορφες φατσούλες… Συμπληρώσαμε πολλές μέρες στη θάλασσα αλλά την άλλη εβδομάδα έρχεται η αποζημίωση αφού θα πιάσουμε σε ένα μέρος μαγευτικό… Ιδανικό για καλοκαίρι… Ετοιμάστε μαγιό και αντηλιακά…
 


Άφησέ τον να μπει βρε κοπελιά… Να ησυχάσουμε κι εμείς… Άλλωστε στο λέει καθαρά… Όσοι αγαπάνε μάτια μου στο τέλος σε πονάνε...
 


Μ' ένα τάλιρο στην τσέπη κι έναν αδέσποτο σκοπό… Σαν γυφτάκι να γυρνάω μες στους δρόμους όλη μέρα…
 


"Κράτα την καρδιά σου από τους πειρατές"

Χάρις Αλεξίου

Η Χαρούλα, εκτός από το να τραγουδάει, γράφει και βιβλία. Και όποιος δεν την διάβασε, ας πρόσεχε…
 


Λένε και ψέματα τα τραγούδια. Τι νομίζατε… Καλές οι αλήθειες αλλά δύσκολα λέγονται…
 


"Εμφανιζότανε πάντα λίγο πριν από το Πάσχα, ο τυφλός ακορντεονίστας και τραγουδιστής. Διέσχιζε την οδό Δαφνομήλη τα απογεύματα κυρίως. Έμοιαζε να έρχεται από την Ομόνοια ή από τα προάστια. Τον συνόδευε πάντοτε μια γυναίκα που προηγείτο ένα-δυο βήματα μπροστά και τον οδηγούσε. Φορούσε κι εκείνη ρούχα τιποτένια σ' ένα χρώμα σταχτοπράσινο. Όπως κι εκείνος μια τριμμένη καμπαρτίνα μισάνοιχτη, ριγμένη, αφημένη πάνω του ελαφρά σαν να τον προστάτευε.
 
Η φωνή του στεντόρεια σπαρακτική, ακουγότανε αρκετή ώρα πριν να εμφανιστεί ο ίδιος. Έμοιαζε να μην είχε ακούσει ποτέ κανείς τόσο συγκινημένη φωνή, τόσο που σε έκανε να αισθάνεσαι αδιάκριτος που την ακούς. Έλεγε τραγούδια συνήθως λαϊκά, από την φύτρα τους μαύρα και μόνο η φωνή του έριχνε πάνω τους ένα αμυδρό φως που έβγαινε από το ιερό της ψυχής του. Πλησίαζαν οι δυο τους αργά-αργά λες κι ανέβαιναν στην υπόληψη του κόσμου. Με έναν λίγο ελαφρύ, λίγο βαρύ βηματισμό, περνούσαν και χάνονταν μυστηριωδώς όπως είχαν εμφανιστεί. Πίσω τους έμενε ο απόηχος της μουσικής και του τραγουδιού τους. Αόριστη ελπίδα.
 
Ρουμάνοι, Ελληνορουμάνοι βιολιστές. Ντουέτα Αλβανών, ορχήστρες μικρές τσιγγάνων, ακορντεονίστες, κιθαρίστες. Περιπλανώμενοι ξεσπάνε τις λύπες τους στους δρόμους των Αθηνών, πότε εδώ και πότε εκεί, στις πλατείες, στα καφενεία, στο Θησείο. Με τα βαλς, τα ταγκό, τα νοσταλγικά ρεφρέν, τις Ευρωπαϊκές, τις τσιγγάνικες μελωδίες, παιγμένα όλα με περιπάθεια Βαλκανική.
 
Σχεδόν σ' όλους, αν προσέξεις, σαν μια παράξενη πτυχή της ψυχής τους, σχηματίζεται στο πρόσωπό τους λίγο αυστηρά ένα χαμόγελο. Είναι η μουσική. Ίσως η μόνη που δεν τους άφησε. Γιατί κάποιος έσβησε. Κάποιον έχασαν. Τον πατέρα τους, την πόλη τους, το σπίτι τους, τον φίλο, τον κόσμο τους. Γι' αυτό στο πέρασμά τους, όπως στον ορφανό, στον μοναχό, τον έρημο άνθρωπο, απλώνονται πολλά χέρια να ασημώσουν τον πένθιμο τόνο, το άσχημο σημάδι της απώλειας. Για τον εαυτό τους φοβούνται. Κι αυτοί ευγενικοί, συγκινημένοι, υποκλινόμενοι με την αδιόρατη πλήξη όσων βαριούνται τις ατέλειωτες διασκεδάσεις των ευεργετών τους, παίζουν με ακόμη μεγαλύτερο πάθος τον σκοπό τους. Παίζουν και διασχίζουν, διαπερνούν το πλήθος, περνούν ανάμεσα στον πλέον ανήσυχο και φοβισμένο χορό του. Με εκείνο το γνώριμο τέμπο του μουσικού, τον λίγο ελαφρύ, λίγο βαρύ βηματισμό. Δεν ξέρεις αν είναι το τέλος ή η αρχή. Σαν την μουσική"
 
Νίκος Ξυδάκης
 


"Όλοι οι θάνατοι διαφέρουνε απ' έξω
κι εσύ ζητάς από το ρούχο να διαλέξω
μα στο κοφίνι δε χωρώ και σε παιδεύω
πόσο σου φταίω και μου φταις
το λένε κι οι στατιστικές
μα πάντα άστατα εγώ διανυκτερεύω"

 


Για αύριο Σάββατο προβλέπεται ηλιοφάνεια σε ολόκληρη τη χώρα…
Για την Κυριακή δεν μας λένε τίποτα οπότε μάλλον ίδια με το Σάββατο θα είναι τα πράγματα…
Τη Δευτέρα η θερμοκρασία θα κυμανθεί σε πολύ υψηλά επίπεδα…
Την Τρίτη ο υδράργυρος θα σημειώσει άνοδο…
Την Τετάρτη μία από τα ίδια…
Τα ίδια και την Πέμπτη…

Οπότε εσείς ξέρετε τώρα… Πάρτε κανένα μπουφανάκι και καμιά ομπρέλα μαζί σας αυτές τις μέρες καλού-κακού… Και να θυμάστε:

"Αν γελάσεις έχεις χάσει, λέει ο κανονισμός
κι αν τολμήσεις να χορέψεις σ' απειλεί ο αποκλεισμός"

Παρόλα αυτά:

"Απ' την άβυσσο της θλίψης
στα λιβάδια της χαράς
είναι ένα μικρό πορτάκι
που το πόμολο κρατάς"

Κάντε ό,τι σας φωτίσει ο θεός :-)
 


"Έτσι οι μέρες περνούν
τα χρόνια κυλάνε στους ίδιους ρυθμούς
όλα πια μεταφράζονται σε αριθμούς
μα κάπου κρύβεται η αγάπη και συ την ακούς"
 


Το πρώτο τους φιλί, λέει, είχε μια τρέλα… Σιγά… Εμάς τρέλα έχει και το τελευταίο… Άσε που γενικά η τρέλα τρέχει από τα μπατζάκια μας…
 


Είναι και ο μαζοχισμός μια κοινά αποδεκτή διαστροφή… Τι να κάνουμε τώρα…
 


Όταν οι άνθρωποι ανταλλάσσουν λόγια βαριά η αγάπη κουρνιάζει πίσω από τις κουρτίνες και δραπετεύει πάνω στην πρώτη πρωινή ηλιαχτίδα…
 


Όταν συναντηθούν δύο τρελοί περίμενε να προκύψει το θαύμα…
 


Αν ο Χριστός ξανακατέβαινε στη γη θα δίδασκε με νότες και οι απόστολοί του θα ήταν όλοι μουσικοί…
 


Τρυφερή προετοιμασία λήξης συναγερμού πάνω στο κατάστρωμα… Πλησιάζουμε στο φινάλε… Να ετοιμάζεται το συνεργείο καθαριότητας… Γέμισε ο τόπος ποτήρια και αποτσίγαρα… Τα βλέφαρα έχουν βαρύνει… Οι ωραίοι τρελοί φορτώνουν σιγά-σιγά την τρέλα στα μπαγάζια τους και ετοιμάζονται κι αυτοί να τραβήξουν για άλλα μέρη… Κι εμείς εδώ… Στη σκάντζα βάρδια που απαιτεί το ταξίδι… Όμορφη ήταν κι απόψε η βραδιά… Πάμε για άλλα πειρατόνια μου…
 


Το καράβι μας χορεύοντας πάνω στα κύματα αφήνει πίσω του τον Νότιο Ατλαντικό και κατευθύνεται προς τον Ινδικό Ωκεανό. Σε λίγες μέρες θα φτάσουμε στη Μαδαγασκάρη… Μέχρι τότε να έχετε ένα πανέμορφο Σαββατοκύριακο… Να χαμογελάτε σαν όλα γύρω σας να είναι ένα τεράστιο θαύμα, να τραγουδάτε σαν όλα γύρω σας να είναι γιορτή, να ζείτε το σήμερα σα να μην υπάρχει αύριο και πάνω απ' όλα να αγαπάτε και να δινόσαστε χωρίς να κρατάτε τίποτα για τον εαυτό σας…

Τα φιλιά μου…

Η τρέλα μου



Διήμερο τρέλας… πάντα με φίλους αδερφικούς… πειρατές… με ποτά και με τσιγάρα…

Επειδή βλέπω τώρα τελευταία το πλήρωμα αλλά και τους επιβάτες κάπως πεσμένους, ας μιλήσουμε για… τρέλα… Δεν είναι και εύκολο πράγμα να διασχίζεις τούτα τα θεόρατα κύματα αμίλητος, με νου και σώμα αφοσιωμένα στην πορεία. Όσο και να τα έχεις τετρακόσια κάπου σε παίρνει αριστερά κι αρχίζεις να τρελαίνεσαι…

Κι αφού η τρέλα δεν πάει στα βουνά πού αλλού θα πάει αν όχι στα καράβια; Αντισυμβατική βραδιά απόψε πάνω στο κατάστρωμα. Με αντισυμβατικούς καλεσμένους. Με μπόλικα καντάρια τρέλας. Κι από εκείνους αλλά κι από εμάς. Γιατί χωρίς την τρέλα δεν μπορείς να ταξιδέψεις ούτε μέχρι τα σύνορα της λογικής σου…



Η φωτεινή πλευρά της ζωής είναι εδώ. Χαμόγελο και αισιοδοξία και θα τα καταφέρουμε να τους τρελάνουμε εμείς πριν να μας τρελάνουν εκείνοι…
 


Πού θέλεις δηλαδή να προλάβεις να πας; Ευτυχώς στο καράβι μας δεν υπάρχει γκάζι και φρένο. Ο χρόνος είναι σύμμαχός μας και τίποτα δεν μπορεί να μας αγχώσει. Τίποτα δεν είναι ικανό να μας κάνει να βιαστούμε. Και με τους δυνατούς ανέμους αλλά και με τις άπνοιες το ταξίδι μας συνεχίζεται αδιάκοπα. Και κατά ένα παράξενο τρόπο, με τους δικούς μας ρυθμούς τα προλαβαίνουμε όλα…
 


Μη διστάζετε… Βάλτε στη ζωή σας τους ελάχιστους ωραίους τρελούς που κυκλοφορούν ακόμα ανάμεσά μας… Λειτουργούν ψυχοτροπικά…
 


Και οι μεγάλες αγάπες που τελειώνουν και οι χωρισμοί, έχουν κι αυτά την πλάκα τους αν τα αφήσεις για λίγο έξω από πόρτα της λογικής σου και τα αντιμετωπίσεις σαν απλά παιχνίδια της ζωής. Όπως τόσα και τόσα άλλα…
 


Για όσους θυμούνται ακόμα το πρώτο λιμάνι που είχαμε πιάσει. Σαν χτες μου φαίνεται ότι ήταν…
 


Αμετανόητος ο τύπος. Δεν φτάνει που του έφυγε η συγκεκριμένη, ψάχνει να βρει μία που να της μοιάζει. Για να του φύγει κι αυτή. Και μετά σου λένε ότι είναι παράξενο είδος οι γυναίκες :-)
 


Φάβα… Με μπόλικο κρεμμυδάκι, λάδι και λεμόνι… Τύφλα να έχουν οι αστακοί και οι καραβίδες της Καραϊβικής… Μας κοιμήθηκε και η μαγείρισσα τώρα που άρχισαν να μας τρέχουν τα σάλια…
 


Λένε πως αν ενώσουμε όλοι τα χέρια μας μπορούμε να αγκαλιάσουμε ολόκληρη τη γη… Ας κάνουμε την αρχή εμείς να αγκαλιάσουμε απόψε το καράβι μας και θα έρθουν και οι άλλοι…
 


Μόνο εσύ κι εγώ μέσα σ' αυτόν τον κόσμο… Εσύ κι εγώ…
Καλά, είναι τόσο μικρός ο κόσμος και δεν το είχα προσέξει;
 


Τι είναι καλύτερο; Να ζητάς πολλά ή να μη ζητάς; Ας απασχολήσει κι αυτό τους έχοντες και τους κατέχοντες, που στο κάτω-κάτω έχουν και να τα δώσουν…
 


Να και μια ιστορία τρόμου από τον αρχιτρελάρα της αποψινής μας παρέας… Έτσι, για να έχει και ένα σασπένς η βραδιά…
 


Οι συγκεκριμένοι τρελοί πειρατές, μας μοιάζουν αρκετά… Κι αυτοί γυρίζουν τον κόσμο με μια αγκαλιά τραγούδια για συντροφιά και τα μοιράζουν όπου βρεθούν… Έτσι βρέθηκαν κι απόψε πάνω στο καράβι μας… Πού είναι απόψε αναρωτιούνται… Ας μη τους απαντήσουμε καλύτερα γιατί μάλλον θα τρομάξουν…
 


Μη φοβάσαι την απάτη, μας λέει ο Δημήτρης… Εδώ δεν φοβηθήκαμε τόσα και τόσα… Και εδώ που τα λέμε ένα ταγκό πάνω στο κατάστρωμα ήταν ό,τι μας χρειαζόταν αυτή τη στιγμή… Κυρία μου, χορεύετε;
 


Ένα μόλις βήμα πριν το τέλος για απόψε…Οι στίχοι του τραγουδιού… Έτσι για να μας βρίσκονται…
 
"Εκείνα που είδανε τόσες στεριές
μα ακόμα δεν βρήκανε μια πατρίδα
εκείνα τα πλοία πήγαινε με να δω
να μπαίνουν ξανά μέσα στην καταιγίδα.

Ν' αφήνουν το ωραίο λιμάνι γιατί
η ανόητη καρδιά ερωτεύτηκε πάλι
την πιο μακρινή, την πιο άγνωστη γη
και τίποτα πια δεν της φτάνει.

Λένε πως είμαι ένας τρελός
μ' έχουν οι γείτονες για λέρα
γιατί είναι κάστρα σταθερά
κι εγώ ένα φύλλο στον αέρα.

Γιατί χαρίζω τα φτερά μου
στο πρώτο αθώο της το χάδι
κι ύστερα πέφτω σαν άγγελος ξένος
στον κόσμο μονάχος Σάββατο βράδυ.

Εκείνα που σκύψαν σε άγιες πηγές
μα όσο κι αν ήπιανε δε ξεδιψάσαν
εκείνα τα χείλη ας έλθουν να πουν
ποιους δρόμους διασχίσαν, ποια όρη περάσαν.

Και φτάσαν εδώ που όταν μπαίνει το φως
η ομορφιά που κοιτούσα μοιάζει ένα ψέμα
και φεύγω πάλι σαν κλέφτης γυμνός
μπροστά απ' της αγάπης το βλέμμα.

Λένε πως είμαι ένας τρελός
μ' έχουν οι γείτονες για λέρα
γιατί είναι κάστρα σταθερά
κι εγώ ένα φύλλο στον αέρα.

Γιατί χαρίζω τα φτερά μου
στο πρώτο αθώο της το χάδι
κι ύστερα πέφτω σαν άγγελος ξένος
στον κόσμο μονάχος Σάββατο βράδυ"

 


Πανηγυρικά να την κλείσουμε τη βραδιά… Με όσο περισσότερο σαματά μπορούμε… Αύριο το δεύτερο μέρος… Φιλιά στη βάρδια αλλά και στο υπόλοιπο πλήρωμα που ξεκουράζεται…

Δευτέρα 1 Ιουλίου 2013

Ο Λίβας και το σύννεφο



Έχεις δυο δρόμους, είπε ο Γαρμπής στο σύννεφο. Να με ακολουθήσεις ή να μείνεις να με παρατηρείς μέχρι να χαθώ από το βλέμμα σου. Δεν θα είμαι πάντα δίπλα σου αν διαλέξεις να με ακολουθήσεις. Τις περισσότερες φορές δεν θα με βλέπεις. Μα εγώ θα σε σπρώχνω όταν θα φτάνω, πότε απαλά και πότε φυσώντας με δύναμη. Τότε θα αναπτύσσεις τρελές ταχύτητες. Σε μια στιγμή θα γίνεσαι βροχή, μπόρα και καταιγίδα κι έπειτα πάλι θα στέκεσαι βελούδινο και θα λικνίζεσαι πάνω από τ' ανθρώπινα. Θα έρχομαι και θα σε αγκαλιάζω όταν δεν θα με περιμένεις. Εκείνες τις ώρες θα ταξιδεύουμε χωρίς σταματημό. Πατρίδα μας θα είναι όλη η γη. Κάθε σου ξύπνημα θα είναι και μια ευχάριστη έκπληξη. Τις ώρες του μεγάλου πάθους εγώ θα καίω με την ανάσα μου τα σπαρτά κι εσύ με τον ιδρώτα σου θα τα δροσίζεις. Μόνο που πρέπει να καταφέρεις να μάθεις τον τρόπο μου για να με ακολουθήσεις. Πρέπει να εκπαιδευτείς καλά για εκείνες τις φορές που θα χρειάζεται να ακινητείς και να περιμένεις. Άνεμος είμαι κι έχω μεγάλες ευθύνες αναλάβει. Θα χρειαστεί να λείπω συχνά από κοντά σου. Είναι ανάγκη να το σκεφτείς καλά και να σιγουρευτείς ότι θα μπορείς να αντέχεις όσο θα απαιτείται να παραμένεις ακίνητο εκεί ψηλά μέχρι να γυρίσω.

Το σύννεφο μελαγχόλησε και βυθίστηκε στις σκέψεις του. Με βρήκε κι ο Βοριάς, του απάντησε, κι ύστερα ο Λεβάντες, ο Σιρόκος, ο Μαΐστρος κι ο Πουνέντες. Όλοι να τους ακολουθήσω ήθελαν. Εκείνοι μάλιστα μου έδιναν όρκους αιώνιας αφοσίωσης. Δεν θα απομακρύνονταν έλεγαν ούτε στιγμή από κοντά μου. Κανέναν δεν ακολούθησα. Τι διαφορετικό έχεις εσύ για να το κάνω; Εσύ που δηλώνεις τόσο ξεδιάντροπα ότι τις περισσότερες φορές θα λείπεις από κοντά μου; Τα σύννεφα είναι φτιαγμένα για να εξαϋλώνονται. Κανένας άνεμος δεν μπορεί να τα κρατήσει ανέπαφα και περισσότερο εσύ, ο Λίβας, που με μια ανάσα σου μπορείς να τα εξατμίσεις.

Τίποτα διαφορετικό δεν έχω από τους άλλους ανέμους. Ίσως μόνο την επίγνωση των συνεπειών που μπορεί να σου προκαλέσει η καταστροφική μου ανάσα. Δίκιο έχεις τελικά. Εμείς οι άνεμοι εκεί στα μεγάλα ύψη είναι λογικό να έχουμε αέρα αντί για μυαλό μέσα στο κεφάλι μας. Άκου τι θα κάνουμε λοιπόν. Θα έρχομαι κοντά σου μόνο τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού, τότε που θα είσαι πιο συμπαγές και λιγότερο ευάλωτο. Θα στέκομαι σε ασφαλή απόσταση και θα σε φυσάω απαλά, σχεδόν ανεπαίσθητα, για να μπορούμε να νιώθουμε και οι δύο, έστω και για λίγο, τη μοναδική αίσθηση του κοινού ταξιδιού, ακόμα κι αν αυτό θα έχει απόσταση μερικών μέτρων. Εσύ με τη σειρά σου θα μου χαρίζεις μερικές από τις ζεστές σου σταγόνες. Θα στήνουμε τη δική μας παράσταση. Τον δικό μας θίασο των δύο πρωταγωνιστών και θα έχουμε για κοινό τους άλλους ανέμους και τα σύννεφα. Θα ανεβαίνουμε στο τεντωμένο σκοινί του ελάχιστου χρόνου μας και θα διανύουμε από μισή απόσταση ο καθένας μέχρι να φτάσουμε στο παραλίγο άγγιγμά μας. Κι ύστερα θα τραβάω κατά την ανατολή και θα επιστρέφω το επόμενο καλοκαίρι. Θα φεύγω πρώτος για να μένει παντοτινά δικό σου το χειροκρότημα…

… Αυτές τις ζεστές μέρες του καλοκαιριού που κολλάει το δέρμα κι ο ιδρώτας αναβλύζει, όπου κι αν βρεθείτε, αν αισθανθείτε ένα απαλό ζεστό αεράκι να σας φλογίζει την επιδερμίδα, σηκώστε το κεφάλι σας προς τον ουρανό και θα δείτε ένα βελούδινο σύννεφο να στέκεται από πάνω σας. Θα μοιάζει ακίνητο αλλά αν παρατηρήσετε προσεκτικά θα το δείτε να κινείται ανεπαίσθητα. Αν μάλιστα σταθείτε τυχεροί μπορεί να νιώσετε μερικές ζεστές ψιχάλες να σας χαϊδεύουν το πρόσωπο…

S.O.

Παρασκευή 21 Ιουνίου 2013

Ταξίδευε...

 

Ν' ανέβω στην ταράτσα και να κάνω
το κοντάρι της κεντρικής κεραίας ιστό
κι ύστερα ν' απλώσω ένα τεράστιο πανί
να γίνει η πολυκατοικία καράβι, να σαλπάρει...

Δευτέρα 10 Ιουνίου 2013

Τα blues του αποχαιρετισμού



Πριν να φύγουμε από 'δω είπα να φωνάξω κάτι φιλαράκια. Κάτι τρελάρες πειρατές από παλιά μας συναπαντήματα. Θα μας παίξουν τις πειρατικές μουσικές τους, έτσι, για να στείλουμε έναν θορυβώδη αποχαιρετισμό στην Αγία Ελένη που μας φιλοξένησε. Ο πρώτος που έχει ανέβει στο κατάστρωμα είναι η παλιοσειρά μου, ο John Butler, που θα μας παίξει στην κιθάρα τον ωκεανό του. Να μου πείτε μετά αν έχετε δει πιο τρελό πειρατή απ' αυτόν ή αν έχετε συναντήσει άλλον κιθαρίστα που να συνομιλεί τόσο τρυφερά με την κιθάρα του…
 


Σειρά έχουν οι Andrey Dobrovolskiy και Evgeniy Lamba σε έναν street' blues αποχαιρετισμό από εκείνους που συνηθίζουν να παίζουν στους δρόμους του Κιέβου…
 


Ο Andrey Dobrovolskiy, μόνος του αυτή τη φορά, αφήνει με την κιθάρα του λίγες νότες μελαγχολίας στην προβλήτα του Τζέιμσταουν, ιδανικές για κάθε περίπτωση αξιοπρεπούς αποχαιρετισμού…
 


Ο Robben Ford, άλλος ένας βιρτουόζος στον τομέα του από την παγκόσμια παρέα των πειρατών με τα μαύρα…
 


Χωρίς τα τσιγγάνικα ακούσματα του Paco de Lucia αποχαιρετισμός δεν γίνεται… Rio Ancho…
 


Άλλος ένας πειρατής της παρέας των δρόμων. Estas Tonne. Είναι καλά παιδιά όλοι τους, μη τους φοβάστε. Στους δρόμους παίζουν τα καλύτερα παιδιά. Κοιτάξτε τα μάτια τους να δείτε πόσο καθαρά είναι…
 


Al Di Meola. Ένας ακόμα της παγκόσμιας παρέας των πειρατών με τα μαύρα και το τσιγγάνικο αίμα στις φλέβες…
 


Roni Benise. Ο τελευταίος μαυροφορεμένος πειρατής της αποψινής μας παρέας καθώς παλεύει στην αρένα με τον ταύρο του. Άνιση μάχη, δεν βρίσκετε; Είχε έρθει και στο πάρτυ που κάναμε, στην παραλία του Φόγκο, στο Πράσινο Ακρωτήρι, όπως θα θυμούνται οι πιο παλιοί. Ας ετοιμαζόμαστε να πηγαίνουμε σιγά-σιγά αφού απολαύσαμε λίγη από την τρέλα που κουβάλησαν ως εδώ για να μας κρατήσουν συντροφιά αυτοί οι παράξενοι άνθρωποι, οι μουσικοί.… Για πού θα τραβήξουμε; Ποιο θα είναι το επόμενο λιμάνι που θα πιάσουμε; Αν το ξέραμε αυτό δεν θα ήμασταν πειρατικό αλλά κρουαζιερόπλοιο… Δυστυχώς απόψε δεν υπάρχει χρόνος για ξεκούραση… Η βάρδια καταστρώματος πρέπει να φροντίσει να σηκωθεί η άγκυρα, να λυθούν οι κάβοι και να ανοιχτούν τα πανιά… Με το πρώτο φως θα έχουμε σαλπάρει…